Powiatowy Szlak Polski Walczącej

16. Fort carski z początku XX wieku w Dębem
16. Fort carski z początku XX wieku w Dębem
(Fort znajduje się w otoczeniu ogródków działkowych).

Betonowy fort łącznikowy w Dębem jest jednym z lepiej zachowanych obiektów carskiej sztuki fortyfikacyjnej w powiecie legionowskim. Na początku XX w. wzmacniał obronę odcinka Zegrze−Modlin, wyznaczającego północny sektor Warszawskiego Rejonu Ufortyfikowanego. Jego zadaniem była osłona przeprawy przez Narew.

Umocnienie wybudowano na planie trapezu wg projektu rosyjskiego gen. prof. Konstantego Iwanowicza Wieliczki (1856−1927).

Podczas niemieckiego natarcia w sierpniu 1915 r. zadaniem załogi fortu było prowadzenie osłony wojsk rosyjskich wycofujących się do twierdzy Modlin. Niemieckie szturmy poprzedził ostrzał artyleryjski. Na umocnienie spadły pociski kalibru 420 mm, pochodzące z największych ówcześnie dział na świecie, których pocisk ważył prawie tonę. Po wykonaniu zadań osłonowych Rosjanie opuścili fort w nocy z 6 na 7 sierpnia 1915 r. Tego samego dnia opanowały go pododdziały niemieckie, które dążyły do uchwycenia brzegu Narwi. Strategiczne położenie fortu spowodowało, że w sierpniu 1920 r. wykorzystano go do przygotowania polskiej linii obrony pododdziałów płk. Stanisława Małachowskiego.

Także w czasie walk obronnych we wrześniu 1939 r. w Dębem zakwaterowano 3. kompanię 26. Pułku Piechoty Wojska Polskiego.
Logo
Menu